hobby

Olenka

Po zawarciu drugiego triumwiratu nowi triumwirowie musieli się liczyć
z opozycją. Jeszcze nie zostali pokonani ostatecznie spiskowcy na
życie Cezara. Triumwirowie przystąpili do rozprawienia się z nimi,
tym bardziej, że sytuacja w Rzymie stawała się niebezpieczna.
Spiskowcy zablokowali dostawę zboża do Italii z Afryki.
W Rzymie zaczął się głód. W takiej sytuacji triumwirowie doprowadzili
do ostatecznego rozstrzygnięcia w 42 r. pod Filippi. Oddziały
spiskowców zostały rozbite, a przywódcy spisku popełnili samobójstwo.
Dokonano wówczas nowego podziału państwa. Oktawian otrzymał obie
Hiszpanie, Galię Narbońską, Lepidus otrzymał Afrykę, a Marek Antoniusz
otrzymał Galię Przedalpejską, Zaalpejską i prowincje wschodnie.
W związku z tym Marek Antoniusz opuścił Rzym i udał się na wschód,
by tam umacniać rzymskie panowanie zagrożone przez Partów.
Oktawian stanął w Rzymie przed problemem znalezienia ziemi dla swoich
weteranów, już nie w prowincjach, ale w samej Italii. Pomiędzy Oktawi-
anem a Antoniuszem zaczął dojrzewać konflikt. Marek Antoniusz skłonił
swego brata, który w jego imieniu spełniał zarząd nad prowincjami
w Galii, do zaatakowania Oktawiana. Brat Antoniusza przegrał, dzięki
zwycięstwu Oktawian rozciągnął swój zarząd nad Galią. Zarysował się
wyraźnie podział- Antoniusz posiadał w swoim władaniu wschód,
a Oktawian - zachód. Afryka była w ręku Lepidusa, ale Lepidus był
uległy Oktawianowi. Spotkali się trzej panowie i zatwierdzili ten nowy
podział świata. Antoniusz zadowolił się wschodem, Oktawian posiadał
zachód, a Lepidus Afrykę. Zarząd nad Italią miał należeć do trzech
triumwirów. Faktycznie zarząd nad Italią sprawował Oktawian.
Oktawian śledził wydarzenia na wschodzie i z radością przyjął
wiadomość, że Marek Antoniusz przegrał z Partami. Związanie sił
Antoniusza na wschodzie pozwoliło Oktawianowi na zajęcie Sardynii,
Sycylii, Korsyki i rozprawienie się z Lepidusem. Kiedy Antoniusz był
zajęty walką z Partami Oktawian pokonał Lepidusa i przejął zarząd nad
Afryką. Wówczas Oktawian wprowadził bardzo prostą rzecz.
Ponieważ Afryka była spichlerzem, sprowadził zboże i wprowadził
rozdawnictwo zboża w Rzymie, czym pozyskał sobie rzymski lud.
Do ostatecznej rozgrywki między Antoniuszem a Oktawianem doszło pod
Akcjum w 31 r. Flota Antoniusza poniosła klęskę, natomiast sam Marek
Antoniusz i jego ukochana Kleopatra popełnili samobójstwo. Po śmierci
Marka Antoniusza w 30 r. Oktawian został jedynym władcą imperium.
W 28 r. Oktawian otrzymał od senatu tytuł princeps civium - pierwszy
obywatel i stąd ustrój, który Oktawian August zapoczątkował nosi
nazwę pryncypatu. Oktawian August był człowiekiem doświadczonym,
wiedział, jaki los spotkał Juliusza Cezara i dlatego unikał wszelkich
pozorów jedynowładztwa. Przystąpił bardzo ostrożnie do rozgrywki
z senatem. 13 stycznia 27 r. Oktawian zrezygnował ze wszelkich swoich
tytułów, uprawnień, prosząc jedynie senat by pozwolono mu zachować
tytuł princeps civium. Senat, który potrzebował wybitnej jednostki
i człowieka, który był w stanie ochronić Rzym przed jakimkolwiek
zagrożeniem usilnie prosił Oktawiana, by nie rezygnował z tytułów
i powierzył mu stanowisko prokonsula. To stanowisko Oktawianowi
przedłużano. Stanowisko prokonsula dawało Oktawianowi władze nad
legionami stacjonującymi w Galii, Hiszpanii i Syrii. Można powiedzieć,
że Oktawian miał władzę nad całą armią. Dodatkowo posiadał Egipt.
To wszystko dawało mu niezależność od Senatu. 27 r. był to pierwszy
rok pryncypatu, w ten sposób z mandatu senatu został jedynowładcą
Rzymu. Był to już pierwszy rok oficjalnej władzy monarchicznej
w Rzymie, bowiem princeps górował nad senatem w wielu dziedzinach.
Przede wszystkim posiadał władzę nad całą armią, następnie otrzymał
tytuł augusta czyli boski, wzniosły. Był pierwszym obywatelem
republiki i posiadał zarząd nad najbardziej pod względem ekonomicznym
bogatymi prowincjami. Ale unikał wszelkich pozorów jednowładztwa,
formalnie Oktawian zachował republikę. W 27 r. Oktawian wprowadził
zasadę kumulacji urzędów czyli łączenia urzędów w jednym ręku.
Wtedy w 23 r. podjął reorganizację podstaw swojej władzy.
Zrezygnował z konsulatu, ale zatrzymał sobie urząd prokonsula,
co dawało mu prawo wglądu w prowincje tzw. senackie czyli tam gdzie
senat sprawował zarząd. Miał prawo do wydawania edyktów. Doprowadził
ponadto do przyznania sobie władzy trybuna, zatem cieszył się
nietykalnością osobistą, posiadał prawo veta wobec ustaw senatu,
które były sprzeczne z jego wolą. W 12 r. jego władza wzrosła
ponieważ uzyskał jeszcze tytuł pontifex maximus - najwyższy kapłan.
Wraz z tym tytułem przejął całą władzę nad kultem, wgląd do skarbców
świątyni. Miał także prawo do prezentacji kandydatów na najwyższe
urzędy państwowe, decydował o zaopatrzeniu Italii w zboże, bowiem
posiadał zarząd nad Afryką. Senat nie miał wyboru. Jeśli Senat się
sprzeciwił, to Oktawian mógł zablokować dostawę zboża, wówczas
w Rzymie zaczynał się głód i lud wymuszał na senacie przyznanie
urzędu Oktawianowi. Ponieważ jednak podstawą sukcesu była armia,
dlatego Oktawian zapewnił sobie wyłączność dowództwa nad armią.
Jemu zostało zastrzeżone prawo triumfu zwycięski wódz wjeżdżał do
Rzymu prowadząc za sobą zwycięskie legiony i niewolników, których
zdobył. Na cześć tego wodza wiwatowano. W ten sposób pojawiały się
w Rzymie wybitne osobistości nagle ktoś objawiał się jako genialny
wódz. Oktawian zrobił coś mądrego legiony walczyły za niego, on nie
ruszał się z Rzymu, ale prawo triumfu należało do niego. Triumfy
odbywał w Italii, a zatem żadna inna wybitna jednostka w Rzymie
znana nie była. Oktawian uzyska tytuł imperatora, tytuł który
zwycięskie wojska nadawały swojemu wodzowi. Ponieważ Oktawian
zachował pozory republiki pewne uprawnienia posiadał także senat.
Senat - posiadał prawo nadawania princepsowi jego uprawnień
po śmierci princepsa mógł znieść te edykty, które princeps wydał,
jeżeli taki edykt senat przyjął edykt stawał się ustawą, ale także
mógł odrzucić - władza princepsa nie była władzą dziedziczną,
każdorazowo wymagała decyzji senatu.
Przyczyny zaistnienia pryncypatu w republice-Oktawian wykorzystał
zmęczenie społeczeństwa ciągłymi wojnami.
Oktawian głosił hasła o pokoju. Stany posiadające w silnej
monarchii widziały możliwość zachowania swego stanu posiadania.
Dlatego arystokracja zaczęła opowiadać się za silną władzą jednostki.
Konieczność utrzymania wielkiej armii, jednej komendy i to,
że senat zaczął przedłużać władzę konsulów sprawiło, że republika
była rozsadzana od środka. To było przygotowywanie do wprowadzenia
jedynowładztwa. Republika już wcześniej padała. Wreszcie senat,
który był zainteresowany własnymi korzyściami nie przygotował żadnego
planu zarządu w prowincjach. To powodowało wyzysk tamtejszej ludności.
Oktawian, który to zauważył wprowadził pewne ograniczenia na korzyść
ludności podbitej i zyskał poparcie prowincji. To wszystko sprawiło,
że władza Oktawiana była na tyle mocna, że nie było siły, która
mogła mu się przeciwstawić. Po zwycięstwie pod Akcjum w 31 r.
Oktawian przystąpił do reorganizacji armii, zapewniając sobie jedyne
dowództwo. Po pierwsze rozpuścił część wojska. Ok. 30 r. wojsko
rzymskie liczyło ok. 500 tys. ludzi. Weteranów ze swojej armii
Oktawian osadził w koloniach i Italii dając im ziemię. Doprowadził
do tego, że 500 tys. armii pozostało 250 tys. Te 250 tys. zamknięte
było w 18, a potem w 25 legionach. Podzielił także wojsko na dwie
zasadnicze części: połowa to były legiony, które stacjonowały
wewnątrz imperium, a drugą połowę stanowiły tzw. auksilia do których
rekrutowano z ludności podbitej. Była to z zasady konnica,
która miała pilnować granic imperium. Oktawian był bardzo mądry pod
tym względem wiedział, że nikt nie zna tak granicy jak ludność,
która tam mieszkała i że to ona najlepiej upilnuje granic, nie obcy.
Wreszcie żołnierz w armii Oktawiana otrzymywał stały żołd.
Służba w armii rzymskiej trwała od 20 do 25 lat, ale po zakończeniu
kariery wojskowej, żołnierz miał zapewnioną ziemię w prowincji.
Jeśli weźmiemy pod uwagę, że służba wojskowa zaczynała się w wieku
18 lat, trwała 20 25 lat to ok. 40 roku życia człowiek otrzymywał
ziemię, z której mógł się utrzymać i mógł rozpocząć karierę
urzędniczą. Ponadto istniały specjalne oddziały tzw. gwardii
pretoriańskiej. Była to straż przyboczna. Były to oddziały lepiej
wyposażone i służba w nich była krótsza, trwała tylko 16 lat.
Ponadto Oktawian stworzył specjalny skarbiec wojskowy, do którego
wpływały podatki na utrzymanie wojska.

Pozdrawiam Oleńka Wink